Cần giải pháp ổn định an sinh xã hội
Trao đổi với PV Người Đưa Tin Pháp luật về đề xuất này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) bày tỏ quan điểm hoan nghênh, ủng hộ. Bởi lẽ, từ năm 2006 đến nay, Hiệp hội cũng đã kiên trì kiến nghị bãi bỏ quy định về việc ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm 1 lần tại Điều 113 luật Đất đai 2013.
Vị Chủ tịch HoREA lấy ví dụ tại trung tâm quận 1, TP.HCM khi giá đất tối đa trên giấy tờ là 162 triệu đồng/m2. Tính thêm hệ số điều chỉnh cho khu vực thì giá đất tại các tuyến đường như Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ,…là 405 triệu đồng/m2. Nhưng thực tế, giá “đất vàng” tại đây chưa bao giờ dưới 1 tỷ đồng/m2.
“Mặc dù khoản 1 Điều 9 Nghị định 44/2014/NĐ-CP đã quy định việc điều chỉnh khung giá đất “khi giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá đất tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá đất tối thiểu trong khung giá đất trong khoảng thời gian từ 180 ngày trở lên thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất”. Nhưng, trong nhiều năm qua, Hiệp hội chưa thấy bộ Tài nguyên & Môi trường hoặc các địa phương trình Chính phủ thực hiện điều chỉnh khung giá đất”, ông Châu chỉ ra.
Đồng thời, cơ chế ban hành khung giá đất, bảng giá đất cũng không đảm bảo được nguyên tắc giá đất “phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường” và cũng không đúng với đặc điểm tình hình của các địa phương.
Trong khi cơ chế này lại có tác động rất lớn đến nghĩa vụ tài chính của cá nhân, hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp. Khi khung giá đất tăng sẽ kéo theo bảng giá đất tăng, kéo theo nghĩa vụ tài chính của cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp cùng tăng.
Chủ tịch hiệp hội Bất động sản TP.HCM Lê Hoàng Châu chỉ ra điểm bất cập trong cơ chế khung giá đất đang áp dụng.
Điều cần đặc biệt quan tâm là cá nhân, hộ gia đình khi làm thủ tục hợp pháp hóa, xin cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở (sổ hồng). Nếu nghĩa vụ tài chính tăng cao, có thể dẫn đến một bộ phận người dân sẽ không làm thủ tục cấp sổ hồng, dẫn đến giao dịch nhà đất bằng giấy tay, làm tăng “thị trường ngầm”. Khi đó, Nhà nước vừa thất thu thuế, vừa khó quản lý, vừa dễ phát sinh tranh chấp trong xã hội.
Chuyển biến rõ ràng hơn là giá cả của thị trường bất động sản, nhất là giá nhà ở. Vì giá thành nhà ở bao gồm nhiều yếu tố. Trong đó, có chi phí thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước.
Tiền sử dụng đất thường chiếm khoảng trên dưới 10% giá thành căn hộ dự án nhà chung cư; trên dưới 30% giá thành dự án nhà phố; trên dưới 50% giá thành dự án biệt thự và là căn cứ để chủ đầu tư quyết định giá bán sản phẩm nhà ở ra thị trường.
Do vậy, nếu mức giá của khung giá đất hay bảng giá đất tăng, tất yếu sẽ tác động trực tiếp làm cho giá nhà tăng, dẫn đến khả năng người có thu nhập trung bình và người có thu nhập thấp đô thị khó tạo lập nhà ở hơn.
Hiện nay, căn hộ nhà ở thương mại 2 phòng ngủ có giá vừa túi tiền khoảng trên dưới 2 tỷ đồng. Với cặp vợ chồng (có 1-2 con) có tiền lương khoảng 20 triệu đồng/tháng, tằn tiện lắm chỉ có thể tiết kiệm được khoảng 5-6 triệu đồng/tháng (60-70 triệu đồng/năm), thì giấc mơ tạo lập nhà ở càng xa vời, nếu không được hỗ trợ ưu đãi tín dụng nhà ở xã hội.
